„Wołyń. Bez litości” autor Piotr Tymiński , książka która pojawiła się na półkach księgarni już w 2017 r. Przyznaję, że nie zauważyłem tej pozycji w ubiegłym roku i być może  nadal nie zwrócił  bym na nią uwagi, gdyby nie pewna recenzja. Buszując  w internecie natrafiłem na intrygujący tekst młodego człowieka rozpoczynający się  od słów które tu przytoczę za: http://moznaprzeczytac.pl/author/Konrad-Morawski/page/6/  : Nazywam się Konrad Morawski. Rocznik 1987. O rzezi wołyńskiej dowiedziałem się dopiero na studiach. Ani w gimnazjum, ani w szkole średniej o Wołyniu mnie nie uczono. Temat przewijał się po lekcjach, czy wśród dyskusji dociekliwych kolegów, ale prawda zaczęła nabierać kształtu dopiero na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku. Dziś o Wołyniu wiemy dużo, a kwestia rzezi wołyńskiej weszła do programu nauczania już w szkołach podstawowych. Zbrodnia dokonana przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach stała się także punktem odniesienia twórców literatury i sztuki. Jeden z takich punktów odniesienia znalazł Piotr Tymiński, autor książki „Wołyń. Bez Litości”. Dalszy ciąg recenzji jest również ciekawy chociaż nie ze wszystkim akurat się zgadzam.  Nie mniej fakt, że książka zainteresowała stosunkowo młodego człowieka, już dużo mówi o jej zawartości. Postanowiłem poszukać tej książki której  już sam tytuł dawał wiele do myślenia.  Znalazłem, wydało ją wydawnictwo: Novae Res, z ciekawą chociaż nietypową grafiką na okładce.  Zapoznając się z  treścią zaskoczył mnie spokojny, a może nawet chłodny sposób przekazu. To uczucie jednak znikało w miarę zagłębiania się w dalszą treść.  Wreszcie dotarłem do znajomych mi sytuacji i opisów  wydarzeń na Wołyniu.

Czytaj więcej

Jesienią tego roku ukaże się książka autorstwa Arkadiusza Szymczyny i Katarzyny Malerpt. „Kresowi mieszkańcy ziemi głubczyckiej”, której głównym tematem są stosunki polsko-litewskie w latach 1918-1945 i sytuacja Polaków mieszkających na obszarze województw północno-wschodnich II Rzeczypospolitej.
 Stulecie niepodległości państwa polskiego jest okazją do przypomnienia wszystkim, jak ogromne znaczenie polityczne, gospodarcze i kulturowe miały dla naszego kraju Kresy Wschodnie. Od wielu wieków dzieje naszego narodu były nierozerwalnie związane z ziemiami, których granice wyznaczała na północnym-wschodzie Żmudź, Kurlandia, Inflanty, ziemia połocka, witebska, mścisławska, czernichowska, a na południu Podole i województwo bracławskie. Ten jakże bogaty w zasoby naturalne i piękny obszar przecięty Dźwiną, Niemnem, Prypecią, Słuczem, czy też Dniestrem stanowił od wieków atrakcyjny „kąsek” dla naszych sąsiadów.

Czytaj więcej

Naukowe osiągnięcia prof. Mieczysława Gębarowicza i jego ogromne zasługi położone w dziele dokumentowania i naukowego opracowania polskich zabytków sztuki i kultury we Lwowie i na dawnych południowo-wschodnich ziemiach Rzeczypospolitej są dość dobrze znane. Najkompetentniej mogliby wypowiadać się tutaj historycy sztuki. Natomiast ja chciałbym przedstawić prawie w ogóle dotąd nie znany, ale Jednocześnie bardzo ważny fragment biogram Profesora. Dotyczy on okresu II wojny światowej i pierwszych lat powojennych, kiedy to prof. Gębarowicz, rezygnując ze swoich ambicji naukowych i dalszej kariery zawodowej, całkowicie poświęcił się ratowaniu dla Polski zgromadzonych we Lwowie polskich zbiorów kulturalnych. Działalność ta nierozerwalnie złączona była z Zakładem Narodowym im. Ossolińskich, na którego czele stanął z nominacji kuratora najpierw w lipcu 1941 r. jako kierownik, a od kwietnia 1943 r. jako dyrektor. Stanowisko to, pełnione w konspiracji, w tajemnicy przed okupantami - przypomnijmy, że Zakład został w 1940 r. zlikwidowany przez władze sowieckie - łączył w latach 1941-1946 z oficjalnym stanowiskiem kierownika Biblioteki Ossolineum, włączonej w latach okupacyjnych najpierw do struktur niemieckiej Staatsbibliothek Lemberg, a od sierpnia 1944 r. jako tzw. Sektor Polski do Lwowskiej Biblioteki Akademii Nauk USRR.

Czytaj więcej

W końcu udało mi się przeczytać trzecią ze słynnych kresowych książek wspominkowych z okresu rewolucji październikowej. Po „Pożodze” Zofii Kossak-Szczuckiej i „Burzy od wschodu” Marii Dunin-Kozickiej przyszła pora na dziennik Elżbiety z Zaleskich Dorożyńskiej. To kolejna wspaniała publikacja wydana przez LTW.
Ależ to mocna książka! Musiałam czytać ją partiami, po małym kawałeczku, bo nie mogłam przyswajać na raz zbyt wiele tych wszystkich smutków, nieszczęść i rozterek dnia codziennego w straszliwej epoce rewolucji bolszewickiej i wojen na Ukrainie.
„Na ostatniej placówce” to dziennik panny Elżbiety Zaleskiej z okresu 1917-1921. Zaczęła go pisać w niespokojnym czasie, kiedy przez Ukrainę przewalała się fala bolszewickich pogromów, dwory i pałace były palone i rabowane, a polscy ziemianie w obawie o własne życie masowo porzucali swoje domy na wsiach i uciekali do miast. A ona jednak została w swoim domu w Halżbijówce (inaczej Halżbejówka, obecnie Galżbijewka -Гальжби́евка, wieś na Podolu, Rejon Jampolski, Obwód Winnicki na Ukrainie), nie bacząc na to, że właśnie niedawno został spustoszony dwór jej rodziców w pobliskiej Gruszce i że każdego dnia grozi jej okrutna śmierć.

Czytaj więcej