Po ostatniej wojnie los rzucił mnie na Ziemie Zachodnie. Po wielu perypetiach osiedliśmy w Wierzbniku koło Grodkowa na Opolszczyźnie. Jednak zanim tu trafiliśmy, mieszkaliśmy na Kresach w dużej podolskiej wsi Łosiacz, powiat Borszczów. Z dala od wielkomiejskiego gwaru, wśród pól, łąk i lasów, gdzie fantazyjny dworek myśliwski posiadał hrabia Gołuchowski. Okoliczne lasy obfitowały bowiem w zwierzynę łowną.
Od końca XVIII wieku dobra te znalazły się w rękach Gołuchowskich, znanego rodu polityków i dyplomatów, którzy jednak nie odbudowali zamku w pobliskiej Skale Podolskiej, wznosząc swoją rezydencję w innym miejscu. W Skale Podolskiej zachowały się fragmenty murów obronnych, ruiny pałacu oraz czterokondygnacyjna baszta zwana Prochową. Do 1939 r. przed basztą stał neogotycki pomnik namiestnika Galicji, Agenora Romualda Gołuchowskiego, z kartuszem herbowym i marmurowymi tablicami. Moja rodzinna miejscowość była wsią bardzo dużą liczącą ponad 450 numerów. W pamięci utkwiły mi nazwy ulic i poszczególnych części wsi, zwanych przez rodowitych mieszkańców tak, by odróżnić i wskazać osoby w której części wsi zamieszkiwały jako, że prawdopodobnie dużo mieszkańców nazywało się wtedy Waliduda, np. Waliduda z Rynku.

Czytaj więcej

/ W okresie międzywojennym gmina Olesk należała do powiatu włodzimierskiego w województwie wołyńskim II RP.

W piśmie "Do zbroji" (pol. "Do broni"), które wydawała UPA, z sierpnia 1943 roku, Bohdan Wusenko pisał: "Naród ukraiński wstąpił na drogę zdecydowanej rozprawy zbrojnej z cudzoziemcami i nie zejdzie z niej dopóki ostatniego cudzoziemca nie przepędzi do jego kraju albo do mogiły". Jednocześnie miejscowi  Ukraińcy zapewniali, że "dobrzy Polacy" tacy jak ich sąsiedzi, nie zostaną (by użyć języka tamtych czasów) "wyrżnięci". Były to niestety tylko prymitywne podstępy. Jeden z nich przytacza  Karol Chwała, który opisuje zagładę wsi Sokołówka gm. Olesk. Jeszcze w lipcu 1943 r. upowcy zwołali zebranie Polaków, mieszkańców Sokołówki i Jasienówki (gm. Olesk), w sąsiedniej ukraińskiej wsi Krać i zapewnili, że Polacy mogą spokojnie pracować, nie bać się o swoje życie, bo nad ich bezpieczeństwem czuwają Ukraińcy.

Czytaj więcej

W Karczemce mieszkali tylko Polacy i Niemcy

Nazywam się Feliks Bobowski, urodziłem się 11 czerwca 1915 roku. Ojciec Rafał Bobowski, matka Maria z domu Gnitecka, mam pięcioro rodzeństwa: Jana, Aleksandra, Katarzynę, Anielę i Hannę. Mieszkałem wraz z rodzicami w żydowskiej Antonówce (1) , gmina Tuczyn, powiat rówieński. Była to wieś leżąca osiem kilometrów od Kostopola (znajdowała się tam cerkiew). W Kostopolu była parafia, stał tam drewniany kościół, ale jakiś rok przed II wojną światową ukończono budowę kościoła murowanego, znajdował się tam także cmentarz, na którym pochowani zostali moi dziadkowie (obecnie na jego miejscu jest poligon wojskowy). Po pierwszej wojnie światowej panowała u nas wielka bieda. Wtedy miałem pięć lat. Pamiętam, jak wojsko ruskie uciekało przed Polakami. Tak my mieszkaliśmy i biedowaliśmy. Ojciec był robotnikiem leśnym i zajmował się karczowaniem lasu, wypalał także węgiel drzewny. Całymi dniami te ziemie karczował i oczyszczał. Mieliśmy jeszcze hektar ziemi, to jakoś trzeba było z tego wszystkiego wyżyć. Szkół ja żadnych nie skończyłem. Ot, zaledwie dwie klasy w Antonówce w wynajętej na potrzeby szkoły sali. Trzeba było w gospodarstwie pomagać.

Czytaj więcej