Litwa: Uroczystości Ponarskie w związku z 80. rocznicą zamordowania w Ponarach przedstawicieli polskiej inteligencji

W związku z 80. rocznicą zamordowania w Ponarach przedstawicieli polskiej inteligencji 22 września 2023 r. w Polskiej Kwaterze w Ponarach została odprawiona Msza święta. Udział w uroczystości wzięła m.in. polska delegacja na czele z szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Janem Józefem Kasprzykiem. Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Karola Nawrockiego reprezentował naczelnik OBBH IPN w Białymstoku Krzysztof Sychowicz, który w jego imieniu złożył kwiaty i oddał hołd ofiarom. W uroczystościach po raz pierwszy wzięła udział pełna asysta Wojska Polskiego. Inicjatorami obchodów ponarskich są Stowarzyszenie Rodzina Ponarska, Związek Polaków na Litwie oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Podczas uroczystości ambasador Polski na Litwie Konstanty Radziwiłł w imieniu ministra kultury i dziedzictwa narodowego wręczył medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” prezes Stowarzyszenia Rodzina Ponarska Marii Wieloch.

Kontynuacją uroczystości było odsłonięcie następnego dnia tablicy upamiętniającej akcję pod Bezdanami, czyli napad na rosyjski pociąg pocztowy przeprowadzony 26 września 1908 r. przez członków Organizacji Bojowej PPS. W akcji tej wzięli udział najwybitniejsi członkowie Organizacji Bojowej PPS: uczestniczyło w niej czterech późniejszych premierów Polski - Józef Piłsudski, Walery Sławek, Aleksander Prystor i Tomasz Arciszewski. W odsłonięciu tablicy uczestniczyli m.in. członkowie Rady ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przy szefie Urzędu, prezesi organizacji kombatanckich, przedstawiciele środowisk ofiar represji wojennych i powojennych, żołnierze II Konspiracji Niepodległościowej, sybiracy, byli więźniowie polityczni i działacze opozycji antykomunistycznej, prezes Związku Polaków na Litwie Waldemar Tomaszewski, członkowie Związku Polaków na Litwie, reprezentujący prezesa IPN-u dr hab. Krzysztof Sychowicz, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych w Białymstoku, konsul RP w Republice Litewskiej Irmina Szmalec, p.o. starosty gminy Bezdany Danuta Klimaszewska, poseł na Sejm Republiki Litewskiej Czesław Olszewski, samorządowcy litewscy, polska społeczność mieszkająca na Litwie, przedstawiciele instytucji kultury, służb mundurowych, duchowieństwa.

Uczestnicy tych uroczystości na czele z szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Janem Józefem Kasprzykiem oraz ambasadorem RP w Republice Litewskiej Konstantym Radziwiłłem złożyli następnie wspólnie w Zułowie na Litwie wieniec przed tablicą pamiątkową poświęconą marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu.