Ślady Polskości na Kresach PIKÓW – rękopis znaleziony w Saragossie
/ Jan Potocki na obrazie Aleksandra Warneka
Na 23 grudnia przypada 204 rocznica śmierci Jana Nepomucena Potockiego (1761–1815), pisarza, żołnierza, posła, podróżnika, jednej z najtragiczniejszych i zarazem największych postaci historii i literatury polskiej.
Z ŁEZKĄ W OKU
Do Pikowa na Podolu miejsca urodzenia i spoczynku pisarza Jana Potockiego, autora „Rękopisu znalezionego w Saragossie” dotarłem, któregoś lipcowego wieczora, polnymi drogami od strony Janowa dzisiaj (Iwanówka nad Bohem), gdzie podziwiałem z łezką w oku ruiny kościoła i w miarę zachowany pałac, dawna siedziba Chołonieckich.
Pików położony 60 km w kierunku Berdyczowa na północ od Winnicy dawniej małe miasteczko, dzisiaj wieś, przy ujściu Pikówki do Śniwody, która tworzy tu olbrzymi staw. To tutaj stał nieistniejący już, piękny pałac, w którym urodził się Jan Potocki. Dziś stoi tu budynek mieszkalny pracowników „rybo-kołchozu”.