Powiat Kowelski - Pisownia oryginalna

/ Kowel- Fabryka tytoniu

POWIAT KOWELSKI
Powiat Kowelski graniczy z powiatami: Włodzimierskim, Kamień, Koszyrskim, Lubomlskim, Sarneńskim, Brzeskim, Horochowskim. Obszar jego wynosi 5.344 kim2 z ludnością 240.672 i ma charakter wybitnie rolniczy. Administracyjnie podzielony jest na 15 gmin, jedną gminę miejską Ratno, i jedno wydzielone miasto, Kowel. Stan sanitarny i zdrowotny w ostatnich czasach znacznie się poprawił, wzrastają urządzenia dotyczące zabezpieczenia zdrowia ludności. Na terenie powiatu istnieją 2 szpitale na 110 łóżek łącznie z oddziałem dla zakaźnych, 5 rejonów lekarskich i 8 punktów felczerskich, 2    ośrodki zdrowia: jeden w Kowlu i jeden w powiecie.
Celem podniesienia rolnictwa zorganizowano na terenie powiatu 31 stacyj oczyszczania nasion, 7 punktów kopulacyjnych z buhajami, prócz tego corocznie na wiosnę organizuje się 2 punkty kopulacyjne z ogierami.

Poza tem na terenie powiatu działają instruktorzy meljoracyjni i hodowlani z ramienia Woł. Okr. Tów. Kółek Rolniczych, które jest subwencjowane przez sejmik. W Kołach Młodzieży Wiejskiej organizowane są często odczyty na tematy związane z rolnictwem i hodowlą.
Na terenie powiatu istnieje 188 szkół powszechnych. Notujemy następujące dane dotyczące dróg w powiecie: dróg wojew.—189 kim., dróg powiatowych—70 kim., gminnych — 2.052 z tego bitych 20 kim. W r. 1930/31 zbudowano ok. 7 kim. dróg brukowanych, zremontowano 26 mostów, wykonano nową instalację elektromedyczną i oświetleniową w szpitalu w Kowlu.
Wobec ogólnego kryzysu i nadmiaru przedtem za¬ciągniętych zobowiązań, cały wysiłek skoncentrowany jest w kierunku spłat długów’.
P. W. i W. F. rozwija się naogół dobrze i jest subsydiowane przez samorządy powiatowe i gminne odnośne. Budżet wynosi około 12.000 zł. włącznie z gminami.
Budżet powiatu na rok 1930/31 wynosi zł. 832.596 z te-go na opiekę społeczną 43.788 zł.
Starostą powiatowym jest p. Włodzimierz Weber, zastępcą p. Wiktor Iwański, sekretarzem sejmiku p. Jan Witkowski.

KOWEL
(Rozmowa z p. Ludwikiem Rzeszowskim, Burmistrzem Miasta)

/ Obecny burmistrz Kowla p. Ludwik Rzeszowski ur. się w r. 1896 w Żytomierzu na Wołyniu, gimnazjum ukończył w Żytomierzu, uniwersytet wydz. prawa w Kijowie i Krakowie. W samorządzie pracował początkowo jako referent samorządowy Starostwa wr Kowlu, ostatnio jako sekretarz Wydz. Powiatowego w Kowlu.

Kowel liczy około 30.000 ludności. Stan sanitarny miasta znacznie się poprawił. Miasto posiada własne zakłady oczyszczania, tabory do wywożenia śmieci i nieczystości, istnieje komisja sanitarna, lekarze i dozorcy sanitarni, którzy stale czuwają nad czystością i stanem miasta.
Zbudowano 20 studni artezyjskich, dla dostarczania miejscowej ludności zdrowej wody.
Szkolnictwo w Kowlu reprezentuje gimnazjum państwo-we, mieszczące się w gmachu miejskim, państwowa szkoła miernicza i drogowa, szkoła handlowa Tow. nauczycieli szkół średnich i wyższych, gimnazjum „Tarbut“.
Miasto utrzymuje 7 szkół powszechnych, z których 2 mieszczą się w specjalnie wybudowanym gmachu miejskim, urządzonym według ostatnich wymagań higjeny i techniki, reszta zaś w lokalach odnajętych.
Dla szkół powszechnych urządzony jest specjalny dom pracy, mający swoją siedzibę w gmachu miejskim.
W Kowlu istnieje komitet do spraw bezrobocia, na czele którego stoi prezydent miasta. Magistrat utrzymuje sierociniec dla 30 dziewcząt, oraz żłobek na 25 niemowląt. Chłopców magistrat umieszcza w bursie przy szkole powszechnej w Różynie.
Oprócz powyższego magistrat wydaje stałe zapomogi na cele opieki społecznej. W budżecie miasta pozycja opieki posiada 25.000 zł., prócz tej sumy jest 6.000 na zapomogi doraźne. Miasto wydaje’ lekarstwa na sumę 5.000 zł. rocznie, pokrywa również koszty leczenia biednej ludności, sięgające do 4.000 zł.    
„Jestem w tych ciężkich warunkach, że obejmując urzędowanie po dokonaniu szeregu inwestycyj przez moich po-przedników zastałem zawrotne sumy, jak na tutejsze stosun-ki, bo na 2 i pół miljona zł. zobowiązań, które przypadło mi w tych ciężkich dla kraju czasach spłacać. To też praca moja w dziedzinie nowych inwestycyj jest nieznaczna. Zrobiłem też „cesarskie cięcie“, jeżeli chodzi o budżet, i zmniejszyłem wydatki do minimum.
Wybrukowałem natomiast i otworzyłem nową ulicę Królowej Bony, czerpiąc- fundusze z pożyczki i zasiłku, udzielonego miastu przez Państwowy Monopol Spirytusowy, dla którego ta arterja miała wyjątkowe znaczenie. Wybudowałem miejski dom mieszkalny z przydzielonych magistratowi kredytów na rozbudowę, założyłem betoniarnię miejską, nabyłem dla straży ogniowej samochód z zasiłku i pożyczki z P. Z. U. W.
Długi miasta które objąłem, powstały z budowy elektrowni, kosztem 1 miljona 600.000 zł., wykupienia rzeźni miejskiej, kosztem 300.000 zł. i budowy szkoły powszechnej, kosztem 640.000 zł.
Budżet miasta, zwyczajny, wynosi 986.000 zł., w przyszłym zaś roku zamierzam przeprowadzić dalszą redukcję do wysokości około 750.000 zł.

***
KASA CHORYCH  w  KOWLU
Kasa Chorych w Kowlu, po reorganizacji obejmować będzie powiaty Kowelski, Włodzimierski, Lubomlski i Kamień Koszyrski (z Polesia). Scalona Kasa posiadać będzie, według obecnych obliczeń, łącznie około 13.000 członków.
Na całym obszarze jest 26 lekarzy i 7 lekarzy dentystów. Poza tem 3-ch lekarzy obwodowych, 1 lekarz naczelny i 17 sił pomocniczych. Kasa prowadzi leczenie podług specjalności i zatrudnia szereg lekarzy specjalistów.
To samo dziać się będzie w obwodach. Wyposażenie Kasy znacznie wzrosło ostatnio, co znajduje się w prostym związku z rozszerzeniem samego lokalu. Tak więc z 8 ubikacyj obecnie Kasa przeszła na 19, co najlepszym jest wskaźnikiem szybkości rozwoju.
Zaznaczyć wypada, że Kasa scalona, poza centralą w Kowlu, liczyć będzie ogółem 16 ośrodków leczniczych na terenach: Włodzimierza, Kamienia Koszyrskiego, Lubomia, Hołob, Maciejowa, Maniewicz, Ratna, Tużyska, Szacka, Lubieszowa, Wielkiej Głuszy, Porycka, Oleska, Stenzażyc, Uściułki.
Przypis za 10 miesięcy r. b. wyraża się cyfrą przeciętną:
33.0    zł. W Kasie panuje wolny wybór lekarzy.
Komisarzem Kasy jest p. Eugenjusz Młodawski, wytrawny znawca spraw Kas Chorych, na obecnem stanowisku pracujący od 1926 roku.
Naczelnym lekarzem od r. 1927 jest p. Wsiewrołod Swiecikow.