Koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski

  / Wyobrażenie Władysława Jagiełły. Rys. Jan Matejko (XIX w.)

4 marca 1386 roku Władysław Jagiełło został koronowany na króla Polski. Tego dnia rozpoczęło się prawie dwustuletnie panowanie jego dynastii. Uroczystość miała miejsce w katedrze na Wawelu,  arcybiskup gnieźnieński Bodzęta (Bodzanta) koronował Władysława Jagiełłę na króla Polski. Zakończyło to wieloletnie zabiegi i intrygi polityczne związane z sukcesją na tronie polskim po śmierci Ludwika Węgierskiego.  Walczące dotąd o swoje istnienie Polska i Litwa połączyły swoje wysiłki, co z czasem doprowadziło do powstania europejskiego mocarstwa. Powinniśmy o tym pamiętać.

To wydarzenie zapisało się złotymi zgłoskami w naszej narodowej historii. Wiele już napisano na ten temat i jesteśmy z tego dumni. Poniżej zaprezentujemy naszym czytelnikom doskonały tekst w/w autorki. Wypada nadmienić, że jest  to jedynie wybrany  fragment z dużego opracowania.  "Rzeczpospolita doby jagiellońskiej była państwem liczącym się w Europie.

Po dobrowolnej unii Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego (unia w Krewie 1385 rok, unia lubelska 1569 rok), powstało państwo wielonarodowe o zróżnicowanym składzie etnicznym i znacząco rozszerzonym terytorium. Rzeczpospolita Obojga Narodów stworzyła nowe perspektywy dla obu wchodzących w jej skład państw. Obywatele Wielkiego Księstwa Litewskiego zwali współbraci zza Bugu „Koroniarzami”, ci ostatni zaś mieszkańców Księstwa Litewskiego – „Litwinami”, niezależnie od ich zróżnicowanego składu   etnicznego. „Polakami” nazywali się oni wszyscy pospołu. Równie i       „państwo związkowe” Rzeczypospolitą  Obojga Narodów – już od wieku XVII poczęto nazywać powszechnie w mowie potocznej „Polska”. Tak rozumiana „Polska” czy „polskość ” człowieka, nie miały oczywiście nic wspólnego ze znaczeniem etnicznym. Nazwa „Polak oznaczała a do połowy wieku XIX tyle, co obywatel ziem Rzeczypospolitej”. Po rozbiorach Polski, mimo nieobecności kraju na mapie Europy, zróżnicowane etnicznie narody, połączone w jeden organizm, przechowały pamięć o potędze państwa doby Jagiellonów. Ziemie dawnych Kresów Rzeczypospolitej zostały upodmiotowione do rangi serca narodu polskiego. Pojęcie Kresów zaczęło wyrażać coś znaczenie szerszego, ni dotychczas. Obok pierwotnego znaczenia geograficznego, nabrało równie sensu historycznego i aksjologicznego (Kresy pisane dużą literą ). Do poczucia wspólnoty narodowej z okresu Rzeczypospolitej Obojga Narodów nawiązywano w twórczości literackiej. Wspominanie świetnej przeszłości dawało siłę i zagrzewało do walki, m.in. w czasie zrywów narodowowyzwoleńczych. Walka o polskość rozgrywała się na wielu różnych płaszczyznach. Krwawo tłumione powstania niepodległo-ściowe i represje na uczestnikach ruchów narodowowyzwoleńczych s dowodem najwyższego stopnia zaangażowania   przedstawicieli narodu w odzyskanie wolności. Jednak bój o Polskę odbywał się przede wszystkim w życiu codziennym rodzin, które troszczyły się o przetrwanie języka polskiego, w trosce o zachowanie polskiej kultury i obyczajów. Walka o polskość miała podbudowę aksjologiczną zakorzenioną w wierze katolickiej. Gorąca modlitwa za ojczyznę spajała ludzi wszystkich stanów. Kresy aż do przełomu XIX i XX wieku, to jest do czasu rozbudzenia się ruchów nacjonalistycznych – litewskiego, ukraińskiego, białoruskiego, były niemal odrębną krainą , gdzie wielo kultur i religii, narodów i języków tworzyła historię obszaru i silnie oddziaływała na inne ziemie Rzeczypospolitej. Był to  żywioł, który rządził się innymi prawami niż terytoria centralne kraju, pewnego rodzaju fenomen. Mając na uwadze współczesne trendy ukierunkowane na promowanie wielokulturowo ci (ang. multiculturalism) jako pewnego odkrycia socjologicznego, a zarazem najlepszy pomysł na pełnowartościowy model społeczeństwa, nie można pominąć faktu, że idea państwa wielokulturowego, jakim była Rzeczpospolita Obojga Narodów dowiodła, e możliwa jest harmonia i koegzystencja różnych etnicznie wspólnot. Obok siebie  żyli Polacy, Litwini, Rusini, Białorusini, Żydzi, Cyganie, Ormianie, Tatarzy i Niemcy. Warto nadmienić , że Tatarzy, mieszkając na terenie Rzeczpospolitej, na przestrzeni lat zintegrowali się z kulturą polską , zachowali jednocześnie odrębność wyznaniową. Położyli też wielkie zasługi w obronie polskich granic. Bogactwo Kresów ma przede wszystkim wymiar duchowy, który ukształtowała różnorodność kulturowa narodów tworzących wspólnotę mieszkańców tamtego obszaru, czego dowodzi chociażby literatura wyrosła na owym gruncie, ze swoim bogactwem gatunków literackich, tematów i obrazów. Kiedy zarzuca si Polsce nadmierną dominacją na ziemiach historycznej Litwy i Rusi, nie można zapominać , że wpływy kulturowe nie były jednostronne. Wzajemne relacje pozwoliły na zbliżenie etnicznie odrębnych kultur, stworzyły pole dla kontaktów w obszarze literatury, nauki i twórczego myślenia w obszarze szeroko pojętej kultury. Kresy są szczególnym rodzajem wspólnoty znakowej, która posługuje się odpowiednimi kodami, rozporządzającymi […] pewnym zasobem symboli . Samo pojęcie zawiera w sobie bogactwo odniesień i interpretacji, a zarazem jest struktur zbudowaną z wielu symboli. W rozważaniach o Kresach można wyodrębnić określone kategorie znaczeniowe, wokół których zbudowana jest opowieść o nich: Kresy jako bastion wolności, Kresy jako obszar koegzystencji wielu narodów, Kresy w obronie depozytu wiary, Kresy jako świadek dawnej potęgi polskiego oręża, Kresy jako rezerwat pierwotnej przyrody.".

P/w fragment pochodzi z opracowania pani Agnieszki Wasilewskiej: " Od Arkadii do Golgoty - refleksje  na temat Kresów w literaturze polskiej", opublikowanym w :  " Roczniku Towarzystwa Naukowego Płockiego "  2015 nr 7