Ala ma Kota. Ala ma Asa. Czy jest ktoś kto tego nie pamięta, Ali i Asa z pierwszego Elementarza to jest chyba  niemożliwe. Najpopularniejszy polski elementarz napisany przez człowieka niezwykle utalentowanego, kresowiaka z Nowogródczyzny, a konkretnie z wioski Nacza pod Lachowiczami Mariana Falskiego (1881-1974), jest niemalże 100 letnią historią Polski. Osiągnął wiele nakładów, zmian, przeróbek. Pierwszy nakład ukazał się w Krakowie w 1910 r. pod tytułem "Nauka czytania i pisania dla dzieci".

NIEPOKORNY KRESOWIAK

Marian Falski, ps. Rafał Praski, Janka Swojak, profesor, pedagog, działacz oświatowy, twórca najpopularniejszego elementarza, kreesowiak.

Czytaj więcej...

/ Zdjęcie: Jadwiga Kapłon z d. Roch w Zamościu na Ziemi Zamojskiej, lata powojenne.

Nazywam się Jadwiga Kapłon mam 71 lat, mieszkam w Zamościu, woj. Lubelskie. Urodziłam się 2 kwietnia 1932 r. w mieście Włodzimierz Wołyński na Wołyniu. Mój tatuś miał na imię Mikołaj Roch, a mamusia Aleksandra z d. Barszczewska. Rodzice taty to Stanisław Roch i Antonina z d. Brzezicka, a rodzice mamy to Emilian Barszczewski i Helena z d. Sudnik, była z pochodzenia Czeszką. Miałam troje rodzeństwa, ja byłam najstarsza, druga była Leokadia, a trzeci Mieczysław, było jeszcze dwoje dzeici, które niestety zmarły: Zygmunt lat 2 i Lucyna (Lusia) lat 3.

Nasza ulica Ostrowiecka przez długie lata nazywała się Ryławica, a nr domu 45. Potem dopiero ją oficjalnie przemianowano. Przed wybuchem II wojny światowej miałam wielu kolegów i koleżanek i Polaków i Ukraińców. Nie było między nami jakiś różnic, a tym bardziej jakichkolwiek nieporozumień. Bawiliśmy się zgodnie i radośnie, często bywałam w ukraińskich domach, w tym u naszych sąsiadów. Byłam tam traktowana dobrze i nie czułam żadnej wrogości do mnie jako Polki i do naszej rodziny Rochów.

Czytaj więcej...

Od lewej: gen. Antoni Listowski, Symon Petlura, płk. Wołodymyr Salśkyj, płk. Marko Bezruczko, oficerowie ukraińscy i polscy – wyprawa kijowska, kwiecień 1920 roku. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Listowski_i_Petlura1920.jpg#/media/Plik:Listowski_i_Petlura1920.jpg 

16 maja wyjechałem przez Berdyczów do Winnicy. Naczelnik Państwa przybywał do tymczasowej stolicy Ukrainy z wizytą do jej Naczelnika, Atamana Petlury – Stanisław Lis-Błoński wspomina swoje „Pięćdziesiąt dni na Podolu w 1920 roku”  (pamiętnik wydany w tomie XX czasopisma Instytutu Józefa Piłsudskiego „Niepodległość”, 1939r- redaktor Tadeusz Szpotański).

Czytaj więcej...

/ Obraz „Bitwa pod Zadwórzem” Stanisława Kaczora-Batowskiego - pocztówka z 1937 r. Źródło: CBN Polona

W sierpniu obchodzimy  uroczyście rocznicę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej 1920 roku, znanej też jako Cud nad Wisłą. Mówiąc i pisząc szeroko o wielkiej bitwie pod Radzyminem, zapomniano (?) o równoległej batalii, stoczonej z armią Budionnego w okolicach Lwowa. Nie ujmując niczego bohaterom Cudu nad Wisłą, nie wolno jednak pominąć jego uwarunkowań. Jednym z najważniejszych czynników, które złożyły się na tamto zwycięstwo, były walki o Lwów (zwane „drugą obroną Lwowa”, po pamiętnej pierwszej 1918 r.).

Czytaj więcej...