/ Tadeusz Mańkowski, badacz sztuki lwowskiej, ormiańskiej i orientalnej

Lwów fredrowski, dziewiętnastowieczny, nie był miastem wielkim. „Mimo prześlicznego [...] położenia u stóp Wysokiego Zamku - pisał najwybitniejszy fredrolog lat międzywojennych Eugeniusz Kucharski - wnętrze miasta nie odznaczało się pięknością”.
Zabrukowane było tylko centrum-przyległe doń Chorążczyzna i dolny Łyczaków miały już charakter przedmiejski, zabudowane nieregularnie drewnianymi domkami, tonące wieczorami w ciemnościach. „Rząd austriacki z zasady nic nie budował. Przerabiał tylko [...] na swój użytek budowle publiczne, oddziedziczone po Rzeczypospolitej, zacierając grubym stylem koszarowym dawne ich cechy architektoniczne [...]
Swój wygląd europejski i cały współczesny rozmach wielkomiejski zawdzięcza miasto dopiero późniejszej „polskiej gospodarce” z doby autonomicznej.

Czytaj więcej

Białe plamy na mapie, białe plamy historii, luki w pamięci, narodowa demencja?  Nie wiem jak to nazwać... Chciałabym poruszyć temat wybiórczego traktowania historii. Dlaczego o niektórych sprawach mówi się tylko w domu i tylko od rodziców i dziadków można poznać fragmenty historii?
Tak było za komuny i tak jest teraz. Czy tak będzie zawsze?
Niektórzy ludzie nie mają też takiej możliwości, żeby od bliskich poznać przemilczane  fakty. Wzrastają w niewiedzy,  karmieni „ jedynie słuszną” wersją historii. Ci bardziej dociekliwi na własną rękę poszukują i znajdują w niektórych źródłach opisy, wydarzenia, opowieści świadków.
Są jednak i tacy, którzy do końca swego żywota wierzą w pseudonaukową papkę wtłaczaną im do mózgów.
Mam przed sobą niepozorną, małą książeczkę z roku 1989. Jadąc do stolicy w delegację kupowało się takie książeczki na Dworcu Centralnym do poczytania w podróży. Ta kosztowała 460 zł. Przeważnie były to kryminały, ale w latach 80 zdarzały się i inne.
Po latach tłamszenia świadomości ludzi, po latach omijania i tuszowania niewygodnych dla władz tematów wreszcie można było zacząć odkrywać białe plamy naszej historii. I taki właśnie tytuł ma ta książeczka- „ Białe plamy” .

Czytaj więcej

1 sierpnia 1941 r. w dniu proklamowania dystryktu Galicji, ze stolicą we Lwowie ukazało się specjalne wydanie „Kuriera Lwowskiego”, który stać się miał -jak zapowiadano - oficjalnym organem niemieckich władz okupacyjnych w języku polskim.
Ostatecznie po ponad tygodniowych przygotowaniach 9. VIII. 1941 r. w sprzedaży zamiast anonsowanego „Kuriera Lwowskiego” pojawiła się polskojęzyczna „Gazeta Lwowska” - „Dziennik dla Dystryktu Galicja”. Początkowo „Gazeta Lwowska” ukazywała się w nakładzie 50 tys. egzemplarzy, później nakład jej stopniowo wzrastał, osiągając już w grudniu 1941 r. 70 tys. egz., a w sierpniu 1943 r. sięgając blisko 90 tys. egz.  Wzrost ten jednak okupiony został stopniowym, ale wyraźnym zmniejszeniem objętości pisma.

Czytaj więcej

Emma z Jeleńskich Dmochowska to pisarka kompletnie wymazana z historii literatury polskiej przez PRL-owską cenzurę. Jej powieści nie znają nawet studenci filologii polskiej, choć kiedyś były bardzo poczytne i tłumaczone na obce języki. Po 1989 r. dwa najlepsze utwory Dmochowskiej, czyli „Panienka” i „Dwór w Haliniszkach” zostały przypomniane i wydane ponownie, jednak pozostała twórczość pisarki nadal pozostaje w zapomnieniu.  Warto otrzepać ją z kurzu!
Najpierw trochę biografii. Rodzina Jeleńskich posiadała majątek ziemski Komarowicze na Polesiu. Emma urodziła się w 1864 r. Otrzymała staranne wychowanie i wykształcenie. Była osobą przedsiębiorczą. Jako młoda dziewczyna napisała i wydała opis etnograficzny rodzinnych okolic pt. „Wieś Komarowicze w powiecie mozyrskim”, zorganizowała dwie tajne polskie szkoły dla dzieci dworskiej służby i robotników rolnych oraz otworzyła wiejski sklep, który miał być konkurencyjny wobec wszechobecnego handlu żydowskiego.

Czytaj więcej