Logo

Muzyka w Barwy Kresów wpisana - Niewiadomski

Stanisław Niewiadomski - „dusza Kresów”, polski kompozytor, dyrygent, krytyk muzyczny, pedagog (ur. 4 listopada 1859 w Soposzynie, zm. 15 sierpnia 1936 we Lwowie) w swojej pracy podkreślał swoje związki z kresami.
Na nagraniach słychać muzyczne motywy mazurka, kujawiaka, krakowiaka czy dumki rodem z Kresów, a wykonawcy jego utworów też podkreślają swoje związki z kresową ziemią.

Gry na fortepianie uczył się u Karola Mikulego który z kolei był  ucznia Chopina, a lekcji kontrapunktu udzielał mu Paderewski.

Z upływem czasu sam został wykładowcą w konserwatoriach, pisał do gazet, był chórmistrzem, znanym popularyzatorem muzyki, autorem kilku książek o Chopinie i Moniuszce, dyrektorem lwowskiej Opery oraz organizatorem wielu imprez muzycznych i oczywiście kompozytorem.
W swoim dorobku posiada wiele pieśni, które cieszyły się w tamtych czasach ogromną popularnością. Wszystkie charakteryzowała obecność przede wszystkim pięknych, łatwo zapadających w pamięć tematów muzycznych, a także duża ekspresja i uczuciowość, często w odcieniach lirycznych, melancholijnych, ale także dramatycznych. Warstwę wokalną pieśni idealnie dopełnia akompaniament fortepianu - niezwykle barwny, różnorodny i stanowiący doskonałą ilustrację dla wyśpiewywanych tekstów-opowieści. Prawie w każdym jego utworze odnaleźć można wątki typowo polskie, nie tylko teksty rodzimych poetów (Maria Konopnicka, Kazimiera Iłłakowiczówna, Adam Asnyk, Adam Mickiewicz), ale także muzyczne motywy mazurka, kujawiaka, krakowiaka czy dumki rodem z Kresów.
Wykonawcy pieśni zawartych na płycie - śpiewaczka Jadwiga Teresa Stępień i pianista Mariusz Rutkowski - podkreślają swoje związki z ziemią Kresów. Rodzina pianisty pochodzi spod Lwowa. Dom rodzinny dziadków i rodziców Jadwigi Stępień znajdował się natomiast w Nowogródku -im właśnie artystka postanowiła dedykować płytę- „rodzicom i dziadkom, dla których piękno ziemi polskiej, mowy ojczystej, polskiej tradycji i historii miało szczególne znaczenie”.

W jego dorobku i na nagraniu znajdziemy:  „Rozlegnijże się”, „Latawica”, „Dzwony”, „Niańka króla Heroda”, „Kopciuszek”, „Na gody”, „Kołysanka”, „Nie swatała mi cię swatka”, „Znasz li ten kraj”, „Grzeczna dziewczyna”, „Gdybym się zmienił”, „Choć kwiaty w koło”, „Serenada”, „W księżycową noc”, „Młynareczka”, „Wiem ja coś”, „Klątwa”, „Szumi w gaju brzezina”, „Siwy koniu”, „Nie będę cię rwała, konwalijko biała”, „Chłopca mego mi zabrali”. Jadwiga Teresa Stępień mezzosopran, Mariusz Rutkowski fortepian. DUX 2003 - DUX 0427, DDD 63’43”.

Szkołę niższą i średnią ukończył we Lwowie. Potem pobierał lekcje gry na fortepianie u Matyldy Żłobickiej (1836–1895), uczennicy Karola Mikuli. Następnie uczył się w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie pod kierunkiem Stefana Witte, Franciszka Słomkowskiego oraz Karola Mikulego, ucznia Chopina.
Po udanym debiucie kompozytorskim w 1880 (kantata Akt wiary na 50-lecie wybuchu Powstania Listopadowego) studiował w Konserwatorium Towarzystwa Przyjaciół Muzyki w Wiedniu i w Królewskim Konserwatorium Muzycznym w Lipsku. Powrócił do Lwowa, gdzie pracował jako pedagog, krytyk muzyczny w dziennikach lwowskich („Gazeta Lwowska” i „Dziennik Polski”) oraz warszawskich („Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”) oraz organizator życia muzycznego – najpierw jako korepetytor w Teatrze Skarbkowskim, następnie dyrektor artystyczny opery i operetki.
W 1887 został profesorem Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie (wykłady teorii muzyki, harmonii, historii muzyki, klasa śpiewu chóralnego). W konserwatorium pracował do 1918.

Lata I wojny światowej spędził w Wiedniu, kierując filią konserwatorium lwowskiego zorganizowaną dla uchodźców.
W 1918 powrócił do Lwowa i objął stanowisko kierownika opery w Teatrze Miejskim. W 1919 przeniósł się na stałe do Warszawy. W Państwowym Konserwatorium Muzycznym uczył estetyki, historii muzyki i instrumentoznawstwa (do 1927). W 1924 założył Stowarzyszenie Pisarzy i Krytyków Muzycznych. Kontynuował również działalność publicystyczną (recenzje i felietony w Rzeczypospolitej, Warszawiance, Dniu Polskim, Kurierze Polskim, Muzyce, Gazecie Porannej, Lwowskich Wiadomościach Muzycznych i Literackich, lwowskim Wieku Nowym, poznańskim Przeglądzie Muzycznym, przemyskiej Orkiestrze oraz katowickim Śpiewaku. Wygłaszał prelekcje i odczyty w radiu oraz w filharmonii i operze. Był laureatem Nagrody Muzycznej m.st. Warszawy.

Kompozytor, pedagog, dyrygent, publicysta i krytyk muzyczny. Urodzony 4 listopada 1857 w Soposzynie koło Żółkwi, zmarł 15 sierpnia 1936 we Lwowie.

Po powrocie do Lwowa podjął działalność jako pedagog, krytyk muzyczny oraz organizator życia muzycznego. Początkowo pracował jako korepetytor w Teatrze hr. Skarbka, a od 1886 do 1887 współkierował tą instytucją, pełniąc funkcję dyrektora artystycznego opery i operetki. W 1887 objął stanowisko profesora Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie, w którym pozostał do 1918. Wykładał tu teorię muzyki, harmonię, historię muzyki i prowadził klasę śpiewu chóralnego. Jednocześnie w latach 1885-92 sprawował, obok Stanisława Cetwińskiego, funkcję drugiego dyrygenta Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia-Macierz”, a w latach 1888-92 był nauczycielem śpiewu chóralnego w działającej przy tym Towarzystwie szkole śpiewu. Od 1890 do 1900 pełnił funkcję członka komisji sprawującej nadzór artystyczny nad działalnością Teatru hr. Skarbka.
 
/ Grób Stanisława Niewiadomskiego na cmentarzu Łyczakowskim
Ważniejsze kompozycje:
Symfonia a-moll
Symfonia B-dur
Utwory kameralne:
Kwartet smyczkowy d-moll
Utwory fortepianowe:
Trzy utwory (Menuet, Barcarolle, Valse) op. 12
Dwa utwory (Romanze, Valse-Caprice) op. 16
Deux Mazureks op. 26
Liebesfeste op. 27
4 Charakterstücke op. 28
Quatre morceaux op. 30
Polonaise et Krakowiak op. 31
6 Morceaux mélodiques op. 34
Trois danses polonaises
Thème et variations d-moll
Utwory na chór męski:
Trzy pieśni op. 5, słowa Adam Asnyk (ok. 1888)
Grób wikinga op. 22, słowa Or-Ot (ok. 1897)
Zaszumiał las op. 32, słowa Maria Konopnicka (ok. 1885)
Górskie dzwony op. 32, słowa Maria Konopnicka (przed 1907)
Siostrzane dole op. 32, słowa anonimowe (przed 1907)
Siedzi ptaszek na drzewie op. 32, słowa Adam Asnyk (przed 1907)
Ave Caesar op. 35, słowa Maria Konopnicka
Hymn polskiej młodzieży, słowa kompozytor
Utwory wokalno-instrumentalne:
Akt wiary, kantata na bas, chór męski i orkiestrę, słowa Kornel Ujejski
Pod kolumną wieszcza op. 25, kantata na chór męski i instrumenty dęte lub chór męski a cappella, słowa Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1898)
Kantata na cześć Marii Konopnickiej „Pieśń hołdu” na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę, słowa Anna Neumanowa
Modlitwa wiosenna na chór mieszany, fortepian lub orkiestrę, słowa Maria Konopnicka
Serenada ku uczczeniu Najjaśniejszego Cesarza i Króla Franciszka Józefa I na chór męski i orkiestrę, słowa Stanisław Rossowski
Na Podegrodziu na bas, chór męski, fortepian lub orkiestrę, słowa Stanisław Wyspiański
Utwory na głos z fortepianem:
Trzy piosnki op. 1, słowa Emanuel Geibel (1873)
Abdykacja op. 4, słowa Adam Asnyk (1888)
Między nami nic nie było op. 4, słowa Adam Asnyk (1888)
Z ksiąg Genezy op. 4, słowa Adam Asnyk
Dwie pieśni op. 6, słowa Maria Konopnicka
Z wiosennych tchnień, słowa Marian Gawalewicz (ok. 1893)
Jaśkowa dola, słowa Maria Konopnicka (1894-98)
Swaty op. 14, słowa Maria Konopnicka (1895)
Menuet op. 17, słowa François Coppée
Chanson de printemps op. 17, słowa A. d’Artois oraz wiele, wiele innych.
Template Design © Joomla Templates | GavickPro. All rights reserved.