LWOWSKA GALERIA SZTUKI

/ Wnętrze Lwowskiej Galerii Sztuki. By Lestat (Jan Mehlich) - Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2179238

Lwowska Galeria Sztuki (taką bowiem nazwę nosi od 1998 roku Lwowska Galeria Obrazów) została założona przez lwowski magistrat w 1897 roku.

W 1902 roku zakupiono dla niej dzieła lwowskich artystów: Wilhelma Leopolskiego: "Śmierć Acerny" i "Lichwiarz", Styki, Wygrzywalskiego oraz kilka płócien Jana Matejki (m.in. "Śluby lwowskie Jana Kazimierza"), Jacka Malczewskiego i Okunia. Przestraszeni wydarzeniami rewolucyjnymi lat 1905-1907, liczni posiadacze prywatnych kolekcji, obawiając się o los swoich zbiorów, starali się je sprzedać. Dało to nowy impuls dla zmian własnościowych wielu dzieł.

W 1907 roku od kolekcjonera dzieł sztuki - magnata branży cukrowniczej z Sutkowic na Podolu - J. Jakowicza zakupiono kolekcję sztuki zachodnioeuropejskiej, obejmującej ok. 2000 eksponatów, w tym prawie 400 obrazów. W katalogu Jakowicza znajdowały się obrazy Rafaela, Rembrandta, Rubensa, Van Dyke, Velasqueza, Ribeiry, Watteau i innych mistrzów. Zbiory przewieziono do Lwowa 14 lutego 1907 roku i ta właśnie data jest uważana za dzień założenia galerii.

W 1914 roku zakupiono dla galerii budynek przy ulicy Ossolińskich 3 (naprzeciw Ossolineum) od profesora Uniwersytetu i kolekcjonera dzieł sztuki - Władysława Łozińskiego. Do dziś zachowały się w nim autentyczne wnętrza z końca XIX w, spośród których na szczególną uwagę zasługuje salon z bogatą sztukaterią i pięknym żyrandolem.

Galeria wzbogaciła się o kolekcje prywatne podarowane miastu Lwów przez M.Toepfera (w 1905 r.) i B. Orzechowicza (w 1919 r.). W budynku przy Ossolińskich 3 znalazły się właśnie zbiory Orzechowicza.

W 1918 roku galeria powiększyła się o nowe dzieła, głównie polskich malarzy XIX w.: Jana Matejki, Jerzego Kossaka, Artura .Grottgera i inne W 1933 roku w galerii znajdowało się 2458 eksponatów, umieszczonych w  trzech oddziałach: sztuki polskiej, zachodnioeuropejskiej i w Panoramie Racławickiej. W obawie przed zniszczeniami wojennymi w galerii zdeponowano szereg prywatnych kolekcji z okolic Lwowa.

Po zajęciu Lwowa we wrześniu 1939 roku przez Sowietów do galerii przyłączono część zbiorów Muzeum im. Lubomirskich, Biblioteki Baworowskich, Bractwa Stauropigijskiego i Muzeum Historycznego. Stopniowo też gromadzono w galerii zrabowane z kościołów dzieła sztuki sakralnej. W ten sposób w 1940 roku galeria liczyła 5950 eksponatów.

Okupacja hitlerowska Lwowa w latach 1941-1944 przyniosła zarówno galerii jak też innym wybitnym placówkom kulturalnym Lwowa (Ossolineum) poważne straty. Straty zostały zmniejszone dzięki ukryciu kolekcji w piwnicy domu i pomieszczeniach katedry ormiańskiej, lecz 225 obrazów, pośród których znajdowały się: "Autoportret" Rembrandta i "Portret damy" Gossarta, zostały wywiezione na Zachód. Niektóre elementy tych wydarzeń można odnaleźć w artykule o roli prof. Mieczysława Gębarowicza w ratowaniu polskich dóbr kulturalnych podczas wojny i w okresie powojennym Lwowa oraz w artykule z Magazynu Gazety Wyborczej o zrabowanych podczas wojny z Muzeum Lubomirskich rysunkach Duerera.

Po zakończeniu II Wojny Światowej w sowieckim już Lwowie, zorganizowano nowe oddziały Galerii: rosyjskiej sztuki przedrewolucyjnej i sztuki narodów ZSRR.

W latach 1960-1990 Lwowska Galeria Obrazów przekształciła się w wielki zespół muzealny z kilkoma oddziałami i licznymi filiami. Filią Galerii jest ekspozycja w zamku Sobieskich w Olesku (tam urodził się król Jan III Sobieski !) oraz (nie wiem, czy jest to informacja aktualna) Kaplica Boimów obok Katedry. Wiele obrazów zostało zmagazynowanych w Katedrze Ormiańskiej, zaś ekspozycja na Ossolińskich 3 (obecnie Stefanyka 3) obejmuje zaledwie nieliczną część zbiorów. Po zamknięciu w latach komuny prawie wszystkich kościołów katolickich co cenniejsze obrazy, rzeźby i ołtarze zwieziono do galerii, która nie jest w stanie eksponować całości zbiorów.

PLAN GALERII

Ekspozycję sztuki europejskiej otwiera kolekcja włoska (Sale 1-5). Wśród dzieł wczesnego Renesansu wyróżnia się obraz "Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny Aleksandryjskiej" szkoły Gentile da Fabriano (1370-1428), jednego z najwybitniejszych artystów Umbrii. Średniowieczna stylistyka (złote tło, płaszczyznowość, hierarchia postaci, ornamentalny charakter nimbów i roślin) łączy się tutaj z przekazem autentycznych uczuć - macierzyńskiego ciepła i czułości. Czystość barw i giętka ruchliwość linii, podkreślających smukłe figury, sprawiają wrażenie arystokratycznej wytworności. W okresie quatrocento jako samodzielna dziedzina rozwija się malarstwo portretowe. W tradycjach wczesnego humanistycznego portretu XV w. wykonany jest "Portret Marii Ricci" (1507 r.) nieznanego florenckiego malarza, gdzie profil kobiety ukazany jest na tle uogólnionego widoku miasta. Portret ten niegdyś stanowił przednią ściankę skrzyni -cassone na posag ślubny.

W okresie Wysokiego Renesansu mistrzowie włoscy tworzą wzniosłe postacie harmonijnie rozwiniętego, przekonanego o swojej wartości człowieka. Takim jest uczony z "Portretu astronoma" (1512 r.) weneckiego malarza Marco Basatti

(ok. lat 1475 - po 1530). Pełnym siły i godności ukazuje się nam młodzieniec w "Portrecie Nestoro Matinengo" (1560 r.) z pracowni Paolo Veronese. Obraz posiada zrównoważoną i zamkniętą kompozycję. Podobnymi cechami odznacza się dzieło "Oto Człowiek" (lata 1520) szkoły Leonardo da Vinci. Nawet w męce i cierpieniu renesansowy bohater zachowuje ludzką godność i wielkość ducha. W drugiej połowie XVI wieku w sztuce Włoch rozwija się manieryzm - napięta i przejaskrawiona, subiektywistyczna interpretacja ideałów Renesansu. Wyobrażenie o manierystycznym portrecie, z właściwą temu kierunkowi koncepcją alienacji i zamknięcia w sobie, daje "Portret młodej patrycjuszki" (1558 r.) Sofonisby Anguiscioli (ok, lat 1532 - 1625). Ten portret z lombardzkiego okresu twórczości pierwszej kobiety - zawodowej artystki malarki, jest jedynym jej dziełem w  muzeum. Mistrzowsko odtworzone szczegóły stroju podkreślają stan ducha portretowanej osoby - zewnętrzną oziębłość i wewnętrzną trwogę.

Typowym przykładem wyrafinowanej, przesyconej symboliką sztuki manieryzmu jest obraz Jacopo Zucchiego "Połów pereł i korali" (ok. 1593 r.). Przedstawiając wielkiego księcia Toskanii Ferdynanda Medici, jako myśliwego w otoczeniu obnażonych piękności - ówczesnych rzymskich dam, Zucchi zapełnia kompozycję mnóstwem misternie malowanych szczegółów przy czym używa nienaturalnie jaskrawych, metalicznie ostrych kolorów.

Pod koniec XVI - z początkiem XVII wieku manieryzm ustępuje miejsca nowym przeciwstawnym nurtom: bolońskiemu akademizmowi oraz carayaggionizmowi. Nauczyciele i wychowankowie bolońskiej Akademii starali się uczynić estetyczną normą ideały wzniosłości i piękna, racjonalną i zakończoną kompozycję, co niekiedy, zwłaszcza w dziełach z połowy wieku XVII, prowadziło to beznamiętnej dekoratywności, zewnętrznej wykwintności i "słodkości". Kierunek ten reprezentują: "Madonna i św. Brunon" Gucrcino, "Maria Magdalena" Carlo Dolciego, "Święta Cecylia" Francesco Furiniego.

Przeciwieństwem akademizmu była twórczość Michelangelo da Caravaggio oraz jego zwolenników. Ich dziełom właściwa jest dramatyczność i ekspresja, wzmocniona poprzez dynamiczne rozwiązania kompozycyjne, nowe pojmowanie roli światła jako głównego środka malarskiego modelowania formy i rytmu plastycznego. W ekspozycji znajduje się obraz neapolitańskiego naśladowcy Caravaggia Giovanniego Battisty Carracciolo (zwanego Battistello, 1578-1637) "Ukoronowanie wieńcem cierniowym" oraz płótno nieznanego caravaggionisty z pocz. XVII w. "Św. Sebastian". Wpływ caravaggionizmu z jego kontrastami światłocienia oraz realistycznym traktowaniem postaci odczuwa się w tworzących pendant obrazach "Zakochana para", "Starzec i młodzieniec" wenecjanina Pietro della Vecchia (1603-1678). Czary caravaggionizmu, jak też cechy sztuki Rubensa i Van Dycka przyswoił sobie genueński malarz, początkowo zakonnik kapucyn, Bernardo Strozzi (1581-1644). Wypracował on także swój własny styl odznaczający się pełnokrwistą przestrzenną plastyką, soczystym kolorytem, przyziemnym typem postaci oraz bliskimi ujęciami przedstawianych scen. Obraz "Apostoł Piotr uzdrawia paralityka" powstał w połowie lat 30. XVII wieku, kiedy Strozzi opuściwszy Genuę, ukrył się w Wenecji.

W sztuce XVII-XVIII w. dominuje styl baroku, któremu właściwe jest łączenie przeciwieństw, dynamizm, asymetryczna budowa kompozycji przy jednoczesnej żywej konkretności szczegółów i pogłębionym wyrazie psychologicznym.

Charakterystycznym przykładem patetycznej teatralności baroku jest "Głowa starca" Luciego Giordano (1632-1705), znanego neapolitańskiego malarza-wirtuoza, przezwanego "Luca fa presto" ("Łukasz maluj szybko"). Podobnie jak u Luciego Giordano, tętno życia przenika martwe natury innego neapolitańczyka Giuseppego Recco (1634-1695). Obraz "Ryby i miedziana miska" odznacza się wyczuciem witalnej siły wilgotnej materii morza, bogactwem i śmiałością świetlnych refleksów.

W płótnie Domenico Fettiego (1588-1623) "Stracenie świętych Fermo i Rustico" tragizm wydarzenia zostaje wzmocniony dzięki emocjonalnie zagęszczonym odcieniom i akcentom światła; urozmaiconą powierzchnię dzieła wyróżniają szorstkie, z temperamentem kładzione, pociągnięcia pędzla. Zasady baroku obecne są również w zbliżonych co do treści obrazach Andrea Lanzaniego (1641-1712) "Mojżesz depcze koronę faraona" oraz Andrea Celestiego (1637 - ok. 1712) "Wypróbowanie Mojżesza ogniem i złotem". Dzieło Celestiego, wenecjanina oryginalnie interpretującego Rembrandta, przyciąga niezwykle bogatą gęstą fakturą z rozbłyskami żywych, dźwięcznych barw.

W końcu XVII - pocz. XVIII w. osiągnęła rozkwit szkoła wenecka. U jej źródeł znajduje się twórczość Sebastiano Ricciego (1659-1734). Jego duże płótno "Hagar i anioł na pustyni" (lata 1690.) świadczy o charakterystycznym dla Wenecjan zamiłowaniu do głębokiego, dźwięcznego kolorytu o szerokim wachlarzu odcieni. Inny obraz S. Ricciego "Przeniesienie arki przymierza przez króla Dawida do Jerozolimy" (1718-1719), który jest pierwotnym szkicem wielo-postaciowej kompozycji znajdującej się w galerii Brera, niemal jednobarwny, przyciąga jednak uwagę dzięki impulsywnym ruchom pędzla, energii i efektownej widowiskowości rozwijającej się sceny. Kontynuator Ricciego Gaspare Diziani (1689-1767) również tworzył monumentalne dekoratywne kompozycje. W jego szkicu ołtarzowego obrazu "Widzenie Świętego Krzyża przez św. Helenę" (ok. 1750) dominuje jasny, radosny koloryt, bliski sztuce rokoka. Szybkimi, drgającymi pociągnięciami pędzla namalowany jest "Święty Marek Ewangelista" (ok. 1762) Pietro Antonio Novelliego (1729-1804). Świetlne i kolorystyczne efekty jakby uduchowiają postać św. Marka, pracującego w natchnieniu.

Reprezentant weneckiej oraz austriackiej szkół, Dalmatyńczyk z pochodzenia, Federico Bencovich (1677-1753) jest znany jako "mistrz tragicznych nokturnów". Jego obraz "Miłosierny Samarytanin" absorbuje widza dramatycznym wyrazem postaci, wzburzoną atmosferą, bogatą i szlachetną skalą malarskich sposobów. W przeciwieństwie do Bencovicha, w dziełach "Flora" wenecjanina Giuseppe Nogariego (1699-1763) oraz "Selena i Endymion" bolończyka Stefano Torelliego (1712-1780) nie ma nastrojów trwogi, właściwa im jest beztroska, skłonna do zabawy kultura rokoka. Obraz Torelliego, na temat wzięty ze "Sztuki kochania" Owidiusza, utrzymany jest w delikatnych zestawieniach kolorów i rytmie miękko zaokrąglonych linii.

Do najciekawszych zjawisk weneckiego malarstwa settecento należy veduta - miejski krajobraz. Znanym mistrzem w tej dziedzinie był Antonio Canale, zwany Canaletto (1697-1768). Tworzył on topograficznie dokładne widoki kanałów, pałaców i świątyń Wenecji, umiejętnie przekazywał perspektywę, światło w wilgotnym powietrzu, dopełniając pejzaż rodzajowymi scenkami. W ekspozycji znajduje się para wedut pracowni Canaletta z lat 1730. "Widok wyspy Murano około Wenecji" i "Widok wyspy San Michele w pobliżu Murano".

Siostrzeniec i uczeń Canaletto - Bernardo Belotto (1720-1780) oprócz Wenecji malował Wiedeń, Warszawę i Drezno. "Widok Drezna" (ok. 1755-1757) cechuje właściwa Belotto dokumentalna wierność, z dokładnym odtworzeniem szczegółów architektury.

W ekspozycji reprezentowane są również dzieła genueńskiej i innych północnowłoskich szkół malarstwa drugiej połowy XVII i XVIII w. Wyróżnia się wśród nich "Krajobraz ze św. Antonim i satyrem", wykonany przez nieznanego genueńczyka, naśladowcę Alessandra Magnasco (1667-1749). Dominujący w obrazie nastrój niepokoju ducha i melancholii przejawia się w ciemnej zielonoszarej gamie barw i w ekspresyjnych rwących się pociągnięciach pędzla. Dział sztuki włoskiej zamyka niewielka sala z marmurowymi rzeźbami mistrzów klasycyzmu Antonio Canovy (1757-1822) "Głowa Wenery Włoskiej" oraz Bertela Thorvaldsena (1768-1844) "Nagrobek dzieci hr. Heleny Ponińskiej" (1842). W płaskorzeźbie Thorvaldsena alegoryczny motyw rozstania z życiem doczesnym, ujęty jest w naśladującej wzory antyczne, podobnej do fryzu kompozycji. Odznacza się ona nieco teatralnym patosem gestów postaci i drobiazgowym opracowaniem ich szat.

/ LWOWSKA GALERIA SZTUKI http://www.lwow.com.pl/galeria/galeri.html

 SZTUKA POLSKA

Sala 14 - sztuka polska od XVI do XIX w. - dyptyk - ołtarz mistrza cechowego z 1530 roku, portrety trumienne z połowy XVIII w., portret Konstancji Austriackiej z XVII w,

Sz. Czechowicz - "Pokłon Trzech Króli", J.Plersz - "Odjazd Katarzyny II z Kaniowa", F.Smuglewicz i J. Pieszka - "Portret F.Smuglewicza", Marcello Baciarelli - "Portret Stanisława Augusta", Piotr Norblin "Odświętne uroczystości w parku", K.Wojniakowski - "Portret Gleszczyńskiej", J.Piczan - "Portret J.Komarowskiego", Aleksander Orłowski - "Ułan na koniu", Antoni Brodowski - "Portret dyplomaty A.Batowskiego" Marcello Baciarelli (1731-1818) "Portret Stanisława Augusta Poniatowskiego".

Marcello Bacciarelli urodził się 6.II 1731 roku w Rzymie, zmarł 5.I.1818 r. w Warszawie. Uczył się malarstwa w Rzymie u M. Benefiala. W 1750 roku został zaproszony do Drezna, gdzie pracował na dworze króla Augusta III Mocnego. W latach 1764-1766 pracował na dworze cesarzowej Marii Teresy w Wiedniu. W 1766 roku zaprosił go do Warszawy król Stanisław August Poniatowski, ofiarowując mu stanowisko pierwszego malarza dworu królewskiego. Był zaufanym doradcą króla w dziedzinie sztuki. Opracował projekt akademii sztuk pięknych, zorganizował i kierował "malarnią" na Zamku Królewskim. Był członkiem honorowym wielu akademii: w Wiedniu, Rzymie, Drexnie, Berlinie. Malował portrety, sceny historyczne obrazy o treści religijnej.

Ostatni król polski, Stanisław August Poniatowski (1732-1798) panował w latach 1764-1795. Postać króla stojącego przy stole, zwrócona jest w lewo. Król jest w peruce, w czerwonym mundurze przewiązanym pasem i wstęgą Orderu Orła Białego. Kciuk i wskazujący palec prawej ręki są lekko oparte na kartce papieru oraz na książce , obok których znajduje się kałamarz i pióro. Portret ten należy do grupy reprezentacyjnych portretów króla Stanisława Augusta malowanych przez Bacciarellego.

Sala 15 - XIX wiek. Artur Grottger: "Nokturn", "Zjednoczeni", "Chłopiec z Borszczewicz", "Ukrainka", Grabowski - "Autoportret", "Bohater walki wyzwoleńczej w Grecji Marco Bozaris" F. Tepy, Henryk Rodakowski - "Portret córki", L.Lefler - "Na zgliszczach. Po napadzie tatarskim", W.Leopolski - "W kozackiej niewoli", Juliusz Kossak "Koń nad zabitym jeźdzcem". Jan Matejko: "Portret dzieci", rysunki, szkice, Wilhelm Leopolski "Śmierć Acerna", "Skąpiec", Aleksander Kotsis "Babuleńka", "Mateńka umarła".

Acernus, czyli Sebastian Klonowic, znany poeta (1545-1602), autor poematów - "Victoria Deorum Roxolania", w których barwnie opisuje życie i obyczaje w Galicji, "Flis", to jest spuszczanie statków Wisłą...," Worek Judaszów"... ze szczegółowymi opisami ówczesnych łotrów, złodziei, oszustów, lichwiarzy. Obraz przedstawia ostatnie chwile życia Acernusa (łac. forma nazwiska Klonowic) w jezuickim szpitalu św. Łazarza w Lublinie, nawrócenie się poety i jego pojednanie z Kościołem rzymskokatolickim. Temat został zaczerpnięty z poematu W.Syrokomli Zgon Acerna, chwila z XVII wieku.         

Jan Matejko (1838-1893)"Widok na Bebec koło Konstantynopola" (1872) "Dzieci artysty" (1879).

Życie Matejków, najsłynniejszej rodziny krakowskiej drugiej połowy XIX w. znacznie różniło się od życia przeciętnych ówczesnych rodzin. Żona Matejki, Teodora (z domu Giebułtowska) pragnęła stworzyć w domu salon artystyczny, ponieważ interesowała się teatrem i muzyką. Choroba przeszkodziła jej w realizacji tych planów. W lutym 1882 roku musiała wyjechać i od tego czasu wychowaniem dzieci zajmował się Jan Matejko. Dzieci często wyjeżdżały do majątku Krzeszławice, zakupionego w 1876 roku. Wydaje się, że tam właśnie miało miejsce wydarzenie utrwalone na płótnie.

Od lewej widzimy najmłodszego syna, Jerzego (1873-1927), trzymającego smycz. Przed nim, na aksamitnej poduszce leży pies. Na prawo od niego stoi Tadeusz (1865-1911), oparty o bogato inkrustowane krzesło. Dalej - starsza córka Helena (1867-1932) z dumnie podniesioną głową, ubrana w ozdobioną koronkami sukienkę. Z pasa zwisa haftowana torebka. W późniejszym czasie wyszła ona za mąż za ucznia ojca, malarza, J.Unierzyskiego. Po prawej stronie z gołębiem w ręce młodsza córka Beata (1869-1926), późniejsza Kirchmayerowa. Przed nią stoi stół okryty bogato haftowanym obrusem. Na stole wazon z kwiatami oraz paleta z pędzlami. Tło tworzy kurtyna. Po lewej stronie otwarte okno z widokiem parku.        

Artur Grottger (1837-1867) "Nokturn" (1864)"Pojednanie" (1864) - skradziony w 1992 roku."Rekonesans""Spotkanie Jana III Sobieskiego z cesarzem Leopoldem" (1859).

Na obrazie Grottger odtworzył moment spotkania dwóch sojuszników wkrótce po zwycięskiej bitwie z Turkami pod Wiedniem 12 września 1683 roku. Wydarzenie to miało miejsce w Schwechat na południowy wschód od Wiednia. Król Jan III Sobieski siedzi na narowistym rumaku. Prawa ręka króla, trzymająca czapkę, jest lekko odchylona do tyłu w geście powitania. Za królem liczny orszak. Po prawej stronie cesarz Leopold I na koniu, za nim kilkunastoosobowa świta. Między dwiema grupami, w oddali widać miasto.

Julian Ursyn Niemcewicz tak opisał wierszem to wydarzenie:

"Niechętnie cesarz dobroczyńcę wita,

W licznym orszaku jadą z nim dworacy,

Szata ich złotem i perłami szyta,

Przy królu zbrojno na koniach Polacy.

Odmienne były monarchów postacie;

Chciał cesarz mówić, lecz gdy słów nie stało,

Rzekł mu król polski: "Rad jestem, mój bracie,

żem uczynił tę przysługę małą..."

Henryk Rodakowski (1823-1894) "Portret Marii Woźniakowskiej - córki artysty".

Aleksander Kotsis(1836-1877) "Matula pomarli".

 Temat śmierci podejmował Kotsis kilkakrotnie, ale ten obraz należy do najtragiczniejszych jej widoków. Kąt ubogiej wiejskiej chaty, trójka małych dzieci, nie zdających sobie jeszcze sprawy ze zwrotnego momentu w ich życiu. Najstarsze z nich, siedząc na skraju łóżka, obok nieżyjącej juz matki, instynktownie przygarnia do siebie najmłodsze.     

Sala 16 -druga połowa XIX w. Kasper Żelechowski - "Ekspropriacja", Józef Brandt "Pożegnanie", "Ujeżdżanie stepowego konia",

Wacław Szymanowski  (rzeźbiarz i malarz) - "Opowieści górala", W.Bakałowicz - "Bal na dworze Henryka Walezego", "Timur w niewoli Tamerlana",

 Wojciech Kossak "Wiosna 1813 r.",

Paweł Merwart "Potop" (na motywach poematu Alfreda de Vigny "Sara" - mit o biblijnym potopie - córka Noego, Sara, nie chcąc rozstawać się z ukochanym, odrzuca ratunek i ginie wraz z nim),

Witold Pruszkowski - "Wiosna", Aleksander Gierymski "Ulica Rzymu nocą".

Juliusz Kossak (1824-1899) "Tabun koni" (1904).

Józef Brandt (1841-1915) "Pożegnanie".

"Modlitwa w stepie" Obraz przedstawia wydarzenie, które prawdopodobnie miało miejsce w XVII w., kiedy nasiliły się tureckie najazdy na Ukrainę. W 1672 r., uciekając przed zagładą, mieszkańcy Kamieńca Podolskiego wywieźli z sobą cudowny obraz Ukochanej Panny Kamienieckiej. Legenda związana z tym wydarzeniem opowiada o cudzie, który wydarzył się pewnego wieczoru, kilka dni po ucieczce. "Naraz na stepie stanęły woły i nie podobna było zmusić je do dalszej drogi. Uznano to za wolę Bożą. Wszyscy, którzy towarzyszyli obrazowi przyklęknęli i zaczęli śpiewać pieśni przy świetle kaganków. Ta właśnie chwila jest przedstawiona na obrazie. Wszyscy zrozumieli, że Najświętsza Pani wybrała już dla siebie miejsce. Dla cudownego obrazu Matki Boskiej wybudowano najpierw szałas, później kapliczkę. Przed tym obrazem modlił się przed bitwą pod Chocimiem (11.XI.1673) król Jan III Sobieski, który ufundował później także kościół. Jest wielce prawdopodobne, że przedstawiony obraz to Matka Boska Łatyczowska, opiekunka rycerstwa kresowego.            

Aleksander Gierymski (1850-1901) "Ulica w Rzymie nocą".

Paweł Merwart (1855-1902) "Potop" (1887).

 Jacek Malczewski "Autoportret z muzą" (1905), "Autoportret z faunami", "Chrystus przed Piłatem",

E.Okuń "Filistrowie",

Olga Boznańska "Portret kobiety", "Portret malarza S.Griszenberga", "Dzieci",

Jan Stanisławski "Michajłowski sobór w Kijowie", "Zachód słońca", "Dniepr pod Kijowem", Ferdynand Ruszczyc "W świat",

Kazimierz Przerwa-Tetmajer "Tańce w chłopskiej izbie",

W.Jarocki "Zimowe słońce",

 Kazimierz Sichulski "Baba z kogutem",

Władysław Ślewiński "Bretoński rybak", "Morze", "Martwa natura",

Secesyjne płótno Józefa Mehoffera "Śpiewaczka",

Leon Wyczółkowski "Kwiaty",

Stanisław Wyspiański "Portret dziewczynki",

Ekspresjonistyczne: Zygmunta Waliszewskiego "Martwa natura z gruszami",

Z.Radnickiego "Owoce", "Martwa natura z wazą",

 S.Osostowicz "Ulica. Kasztany", rzeźba Ksawerego Dunikowskiego "Dante".

Wojciech Kossak (1856-1942) "Wiosna 1813 r." (1904 r).

Jóżef Chełmoński (1849-1914) "Noc księżycowa"

Olga Boznańska (1865-1940) "Portret dzieci" (1907)  Obraz pochodzi z wczesnego, paryskiego okresu twórczości Boznańskiej. Przedstawia dwoje dzieci (pasierbów) malarza Bolesława Buyki, pochodzącego z Wilna. Siedzące obok siebie dzieci mają zagubiony, osamotniony wygląd, ich twarze maja zmęczony wyraz. Dominują barwy o skąpej tonacji: biel, szarość, zieleń, brąz, błękit.            

Kazimierz Sichulski (1879-1943) "Sieroty" (1906).

Jacek Malczewski (1855-1929) "Autoportret z muzą" (1905). "Autoportret" "Eloe".

Stanisław Wyspiański "Dziewczynka".

Józef Mehoffer (1869-1946) "Europa jubilans" (1905), "Śpiewaczka".

Julian Fałat (1853-1929) "Śnieg" (1907).

Leon Wyczółkowski (1852-1936) "Autoportret" (1898),"Woły przy korycie".

 Jan Stanisławski (1860-1907) "Sad. Biała Cerkiew".

Władysław Ślewiński (1856-1918) "Bretoński rybak"."Martwa natura ze srebrną misą i owocami".

Józef Czapski (1896-1993) "Miejski pejzaż".

Władysław Czachórski (1850-1911) "Czy chcesz różę?".

Erno Izaak Erb (1878-1943) "Krajobraz zimowy".

Feliks Michał Wygrzywalski (1875-1944) Szkice do polichromii sali Izby Przemysłowo-Handlowej.

Środkowa część tryptyku: "Fortuna", lewa: "Kapitał płynny", prawa: "Kapitał żelazny".

Środkowa, największa część tryptyku, zatytułowana "Fortuna", przedstawia kilku nagich mężczyzn w różnym wieku, wyciągających z ogromnym wysiłkiem na brzeg sieć z młodą, smukłą, nagą dziewczyną stojącą na kuli - uosobienie Fortuny. Promienie słoneczne pozłacają lustro wody i chmury na szaroniebieskim niebie. Boczne części tryptyku są do siebie podobne: ukoronowany mężczyzna w czerwonej przepasce, uosobienie Kapitału, otoczony jest przez wirujące wokół niego nagie kobiety, przedstawiające żywioły i namiętności ludzkie.

Przez palce wyciągniętych rąk mężczyzny na lewej części tryptyku spadają złote monety - kapitał płynny, kapitał żelazny jest przedstawiony w postaci przezroczystej kuli trzymanej przez mężczyznę na prawej części.

 Vlastimil Hofmann (1881-1970)

"Madonna".

 Władysław Lam (1893-1984)

"Sen" Artysta malując ten obraz znajdował się już pod wpływem kubizmu i ekspresjonizmu, podążając w stronę kompozycji już nieco kubizujących, zrytmizowanych, dekoracyjnych. Po przekątnej tej kompozycji układa się postać młodej, śpiącej, nagiej kobiety. Z lewej strony opiera się o jej ciało nagi chłopczyk - uosobienie Amora. Przed nimi leży, odwróciwszy głowę do tyłu, sarenka. Dookoła - górzysty krajobraz, obok - liściaste drzewo. Padające od góry z lewej strony promienie, delikatnie oświetlają kompozycję geometrycznymi strugami.       

Edward Okuń (1872-1945) "Filistrzy". Filistrzy - wg słownika wyrazów obcych - ludzie ograniczeni, małostkowi, prozaiczni, materialiści bez wyższych aspiracji. Takich właśnie ludzi przedstawił artysta na swoim obrazie: grubasów, śpiących po sutym, zakrapianym zapewne obiedzie przy muzyce wątłego, delikatnego skrzypka. Jego grze przysłuchuje się piękna, kusząca kobieta, opierająca się na ramieniu artysty. Tuz obok siebie są dwa tak różne, obce sobie światy: materialistyczny i duchowy.      

Andrzej Pronaszko (1888-1961) Autoportret

Ferdynard Ruszczyc (1870-1936) "W świat" Ruszczyc, czciciel natury, opiewał jej siłę i wszechobecność w swoich pracach chyba najpełniej spośród polskich artystów. Na obrazie zatytułowanym "W świat" ziemia urasta do potężnych rozmiarów, jej czarna i szarobura plama zajmuje ponad połowę obrazu. Głębokie, ukośne skiby, podzielone na horyzoncie rytmem rzadkich słupów, wciągają widza w nieznaną dal. Szaro- białe, ołowiane chmury łączą dwa żywioły: powietrze i ziemię, dominując nad maleńką istotą ludzką. Z obrazu bije pesymizm.         

Kazimierz Sichulski (1879-1942) "Madonna" (środkowa część). z lewej - Huculska dziewczyna z dzbankiem, z prawej - Huculska dziewczyna z krzyżem.

Kazimierz Sichulski pozostawał pod urokiem Huculszczyzny począwszy od swego pierwszego pobytu w zimie 1905 (wraz z Władysławem Jarockim oraz Fryderykiem Pautschem) do końca życia. Fascynował go folklor Huculszczyzny, koloryt strojów, specyfika obrzędów cerkiewnych. Malownicze kompozycje, zadziwiające nieznaną dotychczas u artysty interpretacja krajobrazu, niezwykłe piękno strojów huculskich, nasycenie treściami symbolicznymi i religijnymi dominują w tych pracach, wznosząc je na najwyższy poziom umiejętności artystycznych.

 Odo Dobrowolski (ur. 1883 Czerniowice, zm. 1917 Kijów)

Prawdopodobnie jako wolny słuchacz studiował w Krakowie w SSP, w 1908-09 był w Paryżu, następnie w Monachium, skąd przyjechał do Lwowa. W latach 1914-1915 wykonał cykl autolitografii barwnych "Lwów". W 1915 wyjechał do Rosji. Malował pejzaże architektoniczne akwarelą i gwaszem, robił rysunki tuszem.

"Comedie Francaise w Paryżu"  "Lwów - widok ogólny"  "Most na Sekwanie w Paryżu", 1909 r. "Teka "Lwów 1914-1915"                  

"Sobór św. Jura" Lwów sygnowano i datowano na kamieniu w dolnym lewym rogu: "Odo Dobrowolski '915" 1915 r

"Kościół Karmelitów" sygnowano i datowano na kamieniu w dolnym lewym rogu: "Odo Dobrowolski '915" 1915 r. Litografia barwna.          

"Lwów - widok ogólny" sygnowano i datowano na kamieniu w dolnym prawym rogu: "Odo Dobrowolski 915" 1915.                   

Cerkiew Wołoska i wieża Korniakta Sygnowano i datowano na kamieniu w prawym dolnym rogu: "Odo Dobrowolski ' 91[data przycięta]" 1915 r.

UWAGA! Znakomity polski malarz Henryk Siemiradzki, twórca m.in. wspaniałej kurtyny Teatru Wielkiego we Lwowie jest autorem także pięknych, pełnych dostojeństwa i światła obrazów, które są eksponowane w sali 23, pośród malarstwa rosyjskiego!

Opracowanie "Lwowskie Spotkania" Bożena Rafalska, Mirosław  Rowicki,  

Aleksander Szumański,