SZCZECIN 11.07.2019. OFIARY BEZ GROBÓW WOŁAJĄ O PAMIĘĆ

Po raz kolejny w Szczecinie odbyły się uroczystości upamiętniające 11 lipca 1943 roku -  apogeum ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów z pod znaku OUN i UPA w latach 1939 – 1947. Organizatorami uroczystości byli Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie oraz Stowarzyszenie Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Pamięć. Za jej prawidłowy przebieg odpowiadali pracownicy Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Szczecinie.
Tym razem miały one charakter państwowy z pełnym ceremoniałem wojskowym. Jego wyrazem była obecność Kompanii Honorowej 12 Brygady Zmechanizowanej Wojska Polskiego, która oddała trzykrotną salwę honorową oddając tym hołd ofiarom ludobójstwa. To przedstawiciel Wojska Polskiego przeprowadził Apel Pamięci wzywając do Apelu poległych na frontach walk  i miejscach Golgoty .

W uroczystości wzięli udział Wicewojewoda pan Marek Subocz, który wygłosił stosowne rocznicowe przemówienie oraz niektórzy  radni Rady Miejskiej w Szczecinie z jej przewodniczącą panią Renatą Łażewską. Obecny był jedyny ze szczecińskich posłów – pan Sylwester Chruszcz – poseł Prawa i Sprawiedliwości.
Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie pan dr Paweł Skubisz w swym wystąpieniu przypomniał podstawowe fakty historyczne związane z ludobójstwem na Kresach Wschodnich w latach 1939 – 1947 oraz wyraził uznanie i podziękowanie członkom Stowarzyszenia Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Pamięć za determinację w dotychczasowym upamiętnianiu Ofiar Ukraińskiego Nacjonalizmu. W trakcie swojego przemówienia Dyrektor  Skubisz zwrócił uwagę, że: „Nie możemy budować naszych wspólnych, polsko-ukraińskich relacji na kłamstwach i półprawdach. Na gloryfikowaniu zbrodniarzy i milczeniu o bestialskich, nieludzkich mordach dokonanych na naszych rodakach, a których szczątków nikt dotychczas godnie nie pochował, czy milczeniu o ukraińskich sprawiedliwych. Upominamy się o możliwość, zgodnego z historią, upamiętnienia miejsc męczeństwa i dotychczasowego spoczynku Polaków. My dziś pamiętając o naszych przodkach, nie obwiniamy narodów, ale wskazujemy na winnych, zarówno ludzi, ideologie jak i zbrodnicze systemy.”

Należałoby w tym miejscu przypomnieć, że wcześniej nim powstało Stowarzyszenie Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Pamięć obchody miały charakter  jedynie społeczny i były organizowane przez Porozumienie Środowisk Patriotycznych w Szczecinie , w tym środowiska Kresowe zamieszkałe w Szczecinie. Powstanie Stowarzyszenia Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Pamięć w październiku 2014 roku w oparciu o środowisko 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK i inne  grupy osób chętnych z nim współpracować  dało nowy impuls wcześniejszym poczynaniom. Podjęto ideę upamiętnienia kresowych ofiar bez grobów. Kolejne etapy działań związane z rozpisaniem konkursu na pomnik, jego rozstrzygnięciem  i poszukiwaniem środków na realizację zwycięskiego projektu , położeniem kamienia węgielnego  aż do dnia 9 lutego 2019 roku, gdy nastąpiło uroczyste odsłonięcie Pomnika, były opisywane na łamach Kresowego Serwisu Informacyjnego ale także relacjonowane przez lokalną prasę, radio i telewizję. Nie było by tego pomnika bez pomocy finansowej Instytutu Pamięci Narodowej i wsparcia duchowego ze strony Metropolity Szczecińsko-Kamieńskiego ks. abpa Andrzeja Dzięgi ale powstał on przede wszystkim dzięki determinacji członków Stowarzyszenia i ogromnej pracy organizacyjnej  Zarządu Stowarzyszenia i jego prezesa p. Jerzego Mużyły i jego umiejętności zjednywania do tego projektu wcześniej wymienionych instytucji i osób jak i radnych Rady Miejskiej ubiegłej kadencji. Ci finalnie wyrazili zgodę na powstanie Pomnika na terenie miejskim jakim jest Cmentarz Centralny w Szczecinie.
 Ci, którzy pamiętają, że w Szczecinie zamieszkuje liczna diaspora ukraińska rozumieją ile to wymagało dyplomacji ze strony przedstawicieli Stowarzyszenia. Prezes  Jerzy Mużyło zresztą przy każdej okazji podkreślał i podkreśla, że ten Pomnik nie powstał by dzielić ale by łączyć i goić rany. W czasie uroczystości tegorocznego upamiętnienia powiedział :

„Dzisiaj stajemy przy tak długo wyczekiwanym i wreszcie postawionym upamiętnieniu w tym szczególnym momencie celem zatrzymania tej spirali z urazami . Bo w przeciwnym razie będzie się ona nakręcać. Musimy uczynić wszystko, aby tak się nie stało. Jest to zadanie dla wszystkich ludzi dobrej woli. Po obu stronach . Stoimy dzisiaj na miejscu zamyślenia, miejscu pamięci Ofiar Tragicznej zbrodni; kobiet, starców, dzieci… Miejscu modlitwy, medytacji , kontemplacji. Ich drogi krzyżowej ostatniej stacji. Ich niewinnej okrutnej śmierci. To prawdziwi męczennicy – święci. To upamiętnienie i ta uroczystość nie jest , co pragnę wyrazić z całą mocą – wymierzone w naród ukraiński. Powtórzę słowa z uroczystości odsłonięcia pomnika ,,Niech ten Pomnik nie dzieli a łączy w duchu prawdy nasze dwa narody w imię lepszej przyszłości dla następnych pokoleń’’.  Do pamięci o swoich bliskich, których 76 lat temu nie opłakano, nie pochowano, a nawet zabrakło krzyża, ma prawo każdy. Bez względu na narodowość , czy wyznawaną religię. Gorąco wierzymy, że w tym miejscu będzie już łatwiej i lżej rodzinom dotkniętym syndromem nacjonalizmu ukraińskiego kultywować pamięć o swoich bliskich.”
Prawo do pamięci o swoich przodkach jest niezbywalnym prawem  narodu. Pomnik Pamięci Ofiar Ludobójstwa stoi by przede wszystkim by ofiary polskie jak i sprawiedliwych Ukraińców miały tu w Szczecinie swój symboliczny Grób, a żyjący jeszcze ocalali Kresowiacy i ich potomkowie mieli gdzie składać hołd pamięci ofiarom Kresowej Golgoty. Oczywiście w tej pamięci dołączają do nich coraz liczniej Polacy, którzy nie mają bezpośrednich, rodzinnych związków z Kresami, ale są świadomi ich wielkiego znaczenia w historii Polski. I z pewnością będą tę świadomość kształtować w następnych pokoleniach Polaków.
Ale było by dobrze by ta świadomość dochodziła również do polityków polskich, do władz polskich, bo jak stwierdził w swoim przemówieniu  prezes Jerzy Mużyło :
Nie ma i nie będzie zgody na dzielenie polskich ofiar na tych o których mówimy wciąż i na tych o których jakaś amnezja każe nam milczeć czy świadomie pomijać w imię bliżej nie określonych racji. To wszystko była przelana krew polska i w równym stopniu zasługująca na naszą pamięć.  W polskiej przestrzeni publicznej musi się znaleźć miejsce na pamięć o  tej okrutnej zbrodni określanej ,,Genocidum Atrox ‘’.Tu nie chodzi o podgrzewanie jakiejś wrogiej atmosfery w stosunku do naszego wschodniego sąsiada. Co bardzo często imputuje się środowiskom kresowym w kraju , ale również poza jego granicami. Kresy i kresowość utożsamiana przez znaczną część społeczeństwa polskiego, to kłopot dla wszystkich rządzących w naszym kraju .
Różne opcje rządziły naszym państwem a postrzeganie przez nich historycznych więzów z kresami jest wciąż takie same . W dalszym ciągu brakuje stosownej ustawy. Niezrozumiałym jest zadowolenie się uchwałą Sejmu RP z 2016 r. ustanawiającą Dzień Pamięci. Ona nie spełnia oczekiwań środowisk kresowych i pozostałej części polskiego społeczeństwa. Rozczarowuje i wygląda na mydlenie oczu ludziom nie do końca znającym fakty historyczne. Takie działania nie przybliżają do szukania drogi do prawdy, tylko jawnie wspierają określone środowiska  w upartym trzymaniu się kłamstwa. My Polacy , nigdy nie zapomnimy tej tragicznej karty naszej historii. Zawsze będziemy ją nosić w sercach.

Mamy teraz fazę pogenocydalną konstruowania kłamstwa Wołyńsko – Małopolskiego . Niestety z widocznym brakiem  reakcji i zaangażowania  wielu czynników państwowych naszego państwa na tą fałszowaną historię. A przecież konstytucyjnym obowiązkiem każdego rządu , jest stanie na straży i bezwzględne egzekwowanie przepisów polskiego prawa. Szczególnie tych odnoszących się do popełnionych przez wrogów państwa i narodu polskiego zbrodni ludobójstwa. Zbrodnia nie ukarana , a nawet nie potępiona powoduje jej recydywę. Nauczmy się my Polacy wyciągać wnioski z historii. W tym roku przypadają rocznice 450-lecia podpisania Unii Lubelskiej będącej aktem woli wspólnego życia w granicach Polski wielu narodów, ale także rocznicą drugiej fali ludobójstwa na terenach Małopolski Wschodniej dokonanego przez szowinistów spod OUN i UPA. Znaczna część wydarzeń historii Polski ma związek z Kresami. Mówi się często kto nie zna historii kresów , ten nigdy nie zrozumie historii naszego państwa.”
Prezes Jerzy Mużyło w swym wystąpieniu dziękując  obecnemu na uroczystości dyrektorowi Oddziału IPN w Szczecinie za dotychczasową pomoc i współpracę zwrócił  krytyczną uwagę na postawę polityków wobec Środowisk Kresowych mówiąc :
” Kresowe organizacje pozarządowe w całym kraju wymagają wsparcia na różnych płaszczyznach z tą najważniejszą ekonomiczną. Pamięć milionów ludzi wymaga poważniejszego potraktowania. Doceniamy działalność i zaangażowanie Instytutu Pamięci Narodowej na tym polu. To jest ważne, ale zdaniem wielu środowisk kresowych nie wystarczające. Jedna instytucja nie jest w stanie zająć się tyloma płaszczyznami czy dziedzinami  dotyczącymi Kresów.  My jesteśmy od trwania, choćby w sercach i pamięci na Kresowej Ojcowiźnie i od twardej nieugiętej obrony praw Kresowian wszędzie tam, gdzie byłyby naruszane lub poddawane w wątpliwość. Wielka gorycz dotyka te środowiska, że nie odbywa to się z udziałem rządzących w naszym kraju na wszystkich szczeblach.”
 Mówca przypomniał : Uchwała polskiego Sejmu z dn.15 lipca 2009 roku mówi m.in. cyt.: ,,Tragedia Polaków na Kresach Wschodnich II RP winna być przywrócona pamięci historycznej współczesnych pokoleń – jest to zadanie dla wszystkich władz publicznych w imię lepszej przyszłości i porozumienia narodów naszej części Europy, w tym szczególnie Polaków i Ukraińców’ ’,koniec cyt. Jak ona jest realizowana – może odpowiedzieć każde środowisko kresowe w Polsce. Jest jeszcze wiele do zrobienia na tym polu. Historia nie jest biegiem który się skończył z chwilą odejścia ostatnich światków tych tragicznych czasów. Kto w życiu publicznym woli unikać kresowych tematów, odsuwać je od siebie- burzy i niszczy świadomość narodową i osłabia społeczeństwo.
Te słowa wyrażające gorycz środowisk kresowych staną się zrozumiałe, jeśli przeanalizujemy jak wyglądały centralne obchody  tegorocznego Dnia Pamięci w Warszawie – bez obecności centralnych władz państwowych z marszałkami Sejmu i Senatu oraz premiera polskiego Rządu. Jako wyraźne zlekceważenie Kresowian mają oni prawo odebrać samotne składanie  przez prezydenta R.P. A. Dudę  kwiatów pod pomnikiem na Skwerze Wołyńskim wczesnym rankiem, podczas gdy wiadomo było, że centralne uroczystości zaczną się pod tym pomnikiem o godz. 12-tej.W Szczecinie na opisywanej uroczystości nie było prezydenta Szczecina – Piotra Krzystka, któremu trzeba wypomnieć, że znajduje czas na udział w demonstracjach środowisk LGBT, a brak go na uroczystościach takich jak opisywana.
Uroczystość, która odbyła się w Szczecinie miała charakter państwowy z pełnym ceremoniałem wojskowym. Jej wyrazem była obecność Kompanii Honorowej 12 Brygady Zmechanizowanej Wojska Polskiego, która oddała trzykrotną salwę honorową oddając tym hołd ofiarom ludobójstwa. To przedstawiciel Wojska Polskiego przeprowadził Apel Pamięci wzywając do Apelu poległych na frontach walki i miejscach Golgoty .
Po przemówieniach nastąpiły modlitwy w intencji Ofiar Ludobójstwa poprowadzone przez ks. prałata dr Aleksandra Ziejewskiego oraz przez przewodniczącego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Szczecinie pana Mikołaja Rozena. Należy dodać, że w przeddzień uroczystości 10 lipca b.r. w Archikatedrze Szczecińskiej celebrowana była w tej samej intencji Msza Św. a w kaplicy Kresowej zostały złożone wiązanka kwiatów i zapalone znicze. W imieniu Kresowian kwiaty złożyli żyjący świadkowie historii – żołnierze 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK pani  Alicja Uczciwek i pan Kazimierz Lachiewicz.
Po zakończeniu ceremoniału wojskowego delegacje obecnych na uroczystości na Cmentarzu organizacji, instytucji i stowarzyszeń, w tym kombatanci  AK i przedstawiciele Stowarzyszenia Kresy Wschodnie Dziedzictwo i Instytutu Pamięci Narodowej, oraz liczni mieszkańcy Szczecina złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze u stóp Kresowego Pomnika.
 MODLITWA  WYGNAŃCÓW z WOŁYNIA
Boże-rozległych przestrzeni wołyńskich,
Pradawnych przodków naszych-Ojczyzny Świętej…
Boże Narodu- sercem zawsze Tobie bliskim,
Umęczonym wiekami przez wojny przeklęte…
Wejrzyj łaskawie, proszę w te dni przedostatnie,
Na łez krainę Ojców daną we władanie.
A jeśli taka Twoja wola-niech się stanie,
Niech ziemia ogniem spłynie w krwi szkarłatnej…
Boże kolejarskiego Kowla,
Boże Włodzimierza,
Boże rodzinnych zagonów nad Turnią
Aż po gniewny wiosenny brzeg Bugu…
Boże wiernego Kresowego żołnierza
Pod niebem strzaskanym-wojny furią,
Daj Panie posłuch
Wiernym Twoim sługom.
Módlmy się za nasze domostwa spalone,
Za wymordowane matki, siostry, żony…
Za krwawe studnie, dziećmi wypełnione.
Modlimy się Panie za wymordowanych.
Modlimy się za tych co konali w mękach
Na gruzach domostw swoich.Za tych co spłonęli
w kościołach-podczas Mszy Świętych-Zamkniętych.
Modlimy się Panie za wymordowanych
Szatan zemsty rozpętał ,,samowolne sądy’’…
Przed okrzykiem ,,Riż Lachiw’’- nie było ratunku.
Szły watachy morderców, żądne krwi i mordów, samogonem rozpite
Niesyte rabunku…Szły bandy wyrostków z kosami, widłami,
Stare pijane baby-rżnęły młódź sierpami,
Siekierami rąbane na odlew z rozmachem.
Ginął starzec i dziecko,
Każdy kto był Lachem…
Konali w mękach za to, że tylko po prostu-
Od wielu stuleci- tu właśnie był ich dom.
Za to, że rozmawiano, modlono się po polsku,
Tylko za to ich spotkał tak straszliwy zgon
Modlimy się Panie za dzielnych tysiące,
Którzy Samoobronę zorganizowali,
Własną piersią mur tworząc-trwali i…przetrwali-
Modlimy się także za ,,Wołyńskich Żołnierzy,
Za odważnych, ofiarnych, ochoczych,
Za- patrzących bez trwogi na wrogów,
Za ich dłonie, usta i oczy.
Boże Reduty Wołyńskiej,
Sprawiedliwy rozdawco glorii,
Nie o cud Cię prosimy w modlitwie,
Nie o cud- lecz o słuszną Historię…
Autor-Żdzisław Sikora ps.,,Hultaj’’