W pierwszych dniach maja słychać we Lwowie niemal wyłącznie polska mowę. Tysiące turystów spacerują uliczkami, tłoczą się w kawiarniach i pielgrzymują do Katedry, lub kościoła pod wezwaniem św. Marii Magdaleny, gdzie okupanci ukraińscy – oficjele urządzili sobie filharmonię, zakrystię zamieniając na woniejący wychodek, po drodze profanując hostię świętą i inne „maneli” jak to określił dyrektor owej filharmonii.
Ci nieliczni nasi ziomkowie, którzy po wojnie nie opuścili swojego miasta wtapiają się wówczas w tłum wycieczkowiczów z Polski.

Czytaj więcej...

Bernard Ładysz urodził się w Wilnie 24 lipca 1922 r. Miał 17 lat, kiedy wybuchła II wojna światowa. Walczył w Wojsku Polskim, później w Armii Krajowej. Jako sierżant wileńskiej AK w lipcu 1944 r. uczestniczył w wyzwalaniu Wilna. Po operacji „Ostra Brama” ruszył z towarzyszami broni na zgrupowanie w Puszczy Rudnickiej, jednak oddział ten został otoczony przez wojska sowieckie i Bernard Ładysz razem z kilkoma tysiącami wileńskich AK-owców trafił do obozu w Miednikach. Następnie został aresztowany przez NKWD, zesłany do Kaługi, gdzie przebywał do 1946 r. W latach 1940-41kształcił się w Wilnie, zaś po wojnie, w latach 1946-48, odbył studia wokalne w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Od 1946 do 1950 był solistą Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. W 1950 r. zaangażowany został do Opery Warszawskiej. Zadebiutował w „Eugeniuszu Onieginie” Piotra Czajkowskiego.

Zakochany w Wilnie

Czytaj więcej...

/ Pomnik pomordowanych profesorów polskich na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie z lat 70. XX w. Jedyny z trzech betonowych bloków, nigdy niedokończony i zdemontowany na początku lat 80. XX w.  Foto: autorstwa Stanislaw Kosiedowski - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=18454926

Tylko trzy z kilkunastu lwowskich pomników pozostały nietknięte: Kiliński w Parku Stryjskim, Bartosz Głowacki w Parku Łyczakowskim (ocaliło ich widać nienaganne pochodzenie socjalne) oraz Adam Mickiewicz na placu Mariackim. Wszystkie inne podzieliły dokładnie taki sam los, jaki był udziałem lwowian; hrabia Aleksander Fredro repatriował się na rynek we Wrocławiu, Kornel Ujejski do Szczecina, Jan III Sobieski na koniu pocwałował aż do Gdańska. Dokąd deportowano Smolkę lub Jabłonowskiego — dotąd nie wiadomo i wszelki ślad po nich zaginął.

Dziś przybyło miastu mnóstwo nowych, kleconych naprędce, w rytm równie naprędce dopisywanej, niekoniecznie zbieżnej z faktami, historii.

Czytaj więcej...

Stanisław Wasylewski, nasz niegdysiejszy bardzo bliski sąsiad na Łyczakowie (on mieszkał przy ulicy Łyczakowskiej 127, my — przy tejże ulicy pod numerem 137, a więc o pięć zaledwie domów dalej) — w swoim Niezapisanym stanie służby tak pisał o batiarach:

Rozmaitego autoramentu awanturniczość złożyła się na tę rasę, która się tak wyraźnie odcina na tle krajobrazu społecznego innych miast polskich. Jeżeli ludność Lwowa jest aliażem i „miszkulancją" różnych nacji, które tędy w ciągu wieków przepływały — to cóż dopiero jej przedmiejski łazik, „słodki wariatuńcio" i makabunda z Kręconych Słupów czy Czartowskiej Skały?

Czytaj więcej...